-
1 obowiązkow|y
adj. 1. [lektura, wykłady, szkolenie] required, compulsory- obecność obowiązkowa attendance required- stroje wieczorowe nie są obowiązkowe (formal) evening wear is not de rigueur2. [uczeń, pracownik] dutiful, reliableThe New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > obowiązkow|y
-
2 obowiąz|ek
Ⅰ m (G obowiązku) duty, responsibility- mieć poczucie obowiązku to have a sense of duty a. responsibility- naszym obowiązkiem jest służyć społeczeństwu it’s our duty to be of service to society- na rodzicach spoczywa obowiązek zapewnienia materialnej opieki dziecku it is the parents’ responsibility to provide for the child- zwolnić kogoś z obowiązku to exempt sb from a requirement, to waive a requirement in sb’s case- zwolnienie z obowiązku służby wojskowej an exemption from military service- zadaję to pytanie z dziennikarskiego obowiązku it’s my duty as a journalist to ask this question- spełnili swój żołnierski obowiązek they did their duty as soldiers- żołnierz ma obowiązek wykonywać rozkazy it’s a soldier’s duty to obey orders- czuć się w obowiązku coś zrobić to feel obliged a. obligated to do sth- moim moralnym obowiązkiem jest protestować przeciwko wojnie I have a moral obligation to protest against war- wzięła na siebie obowiązek opiekowania się siostrzeńcami she took on the responsibilty of looking after her nephews- podlegać obowiązkowi podatkowemu a. płacenia podatków to be subject to taxation, to be required to pay taxesⅡ obowiązki plt duties, obligations- od podwładnych wymagał rzetelnego wykonywania obowiązków he required his subordinates to perform their duties conscientiously- zakres obowiązków a job description- do moich obowiązków należało sprzątanie halu my duties included cleaning up the hall- ma ona liczne obowiązki domowe she has a lot of household duties- prawa i obowiązki obywatela citizens’ rights and duties- nie wypełniał swoich obowiązków he neglected his duties- został zawieszony w obowiązkach ucznia he was suspended from school□ powszechny obowiązek wojskowy Wojsk. national service GB, military serviceThe New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > obowiąz|ek
-
3 zakres
m (G zakresu) 1. scope, range- zakres badań the scope of research- szeroki zakres usług a wide range of services- zakres działalności firmy a company’s scope of operation- poszerzyć zakres (swojej) wiedzy to broaden the scope a. range of one’s knowledge- wykłady z zakresu filozofii lectures in philosophy- mieć wąski/szeroki zakres to be narrow/broad in scope- wchodzić w zakres/wykraczać poza zakres czegoś to be a. fall within/outside the scope of sth- to wykracza poza zakres moich badań it’s beyond my range of study- to nie wchodzi w zakres moich obowiązków it’s not my responsibility- robić coś we własnym zakresie to do sth on one’s own- przygotowywać posiłki we własnym zakresie to cater for oneself2. Fiz. range- zakres częstotliwości a range of wavelengths, a waveband3. Log. denotation* * *(środków, obowiązków, działania) range; ( uprawnień) extent; ( tematyczny) scope; RADIO waveband* * *mi1. (= granica zasięgu) (środków, obowiązków, działania) range; ( tematyczny) scope; ( uprawnień) extent; badania z zakresu geologii geological research, research in the field of geology; (robić coś) we własnym zakresie (do sth) on sb's own, (do sth) using one's own means; wchodzić w zakres czegoś be within the scope of sth.2. radio (wave) band.3. log. (= denotacja) extension, denotation.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > zakres
-
4 należeć
(-ę, -ysz); vinależeć do (+gen) — to belong to
należy... — it's necessary to..., one should...
należy sobie życzyć — one lub we can only hope
* * *ipf.- ę -ysz1. (= być własnością l. częścią) belong (do kogoś/czegoś to sb/sth); należeć do najlepszych/najgorszych rank among l. be one of the best/worst; należeć do spisku be involved in l. take part in a plot; należeć do przeszłości belong to the past, lie in the past; oni do siebie należą przen. they belong together.2. (= stanowić obowiązek, być czyjąś sprawą) to do ciebie nie należy that's none of your business; to nie należy do moich obowiązków that's not my job l. my responsibility; zrobię, co do mnie należy I'll do my part l. my duty.3. tylko bezosobowo (= trzeba, powinno się) jak (się) należy well, properly; należy szanować starszych one's elders should be respected, you ought to l. should respect your elders; nie należy wpadać w panikę there's no need to panic; należałoby podkreślić, że... it should be emphasized that...ipf.nieos. (= przysługiwać) be owed l. due ( komuś to sb); ile się panu należy (ode mnie)? how much do I owe you?; należy mu się awans he's due for promotion; należy mu się nagroda/kara he deserves a prize/to be punished; to mi się nie należy I don't deserve that; oddać, co się komuś należy give sb what they deserve; przen. (= oddać sprawiedliwość) give sb their due (reward).The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > należeć
-
5 obowiązek
duty, obligation* * *mi- zk- (= powinność) obligation, duty; obowiązek moralny moral duty l. obligation; obowiązek obywatelski civic duty; psi obowiązek bounden duty (a usu. upleasant but unquestionable duty); święty obowiązek bounden l. sworn duty; codzienne obowiązki l. harówka the daily round l. grind; najpierw obowiązek, potem przyjemność duty before pleasure; lekceważyć obowiązki make light of one's duties; mieć obowiązek coś robić have an obligation l. a responsibility to do sth; mieć poczucie obowiązku have a sense of duty; poczuwam się do obowiązku, by... I feel it is my duty to...; spełnić swój obowiązek do one's duty; wywiązać się z obowiązków do one's duty; wypełnić obowiązki fulfill one's duties; zaniedbywać obowiązki neglect one's duties, be remiss in one's duties; zrobiłem to z (poczucia) obowiązku I did it out of duty, I felt it was my duty to do it; z obowiązku ( z przymusu) dutifully; spoczywa na nim obowiązek zrobienia tego he was burdened l. saddled with the responsibility to do it; zostać zwolnionym z obowiązków be relieved of one's responsibilities; spełniać obowiązki gospodarza officiate as host, host; obowiązek płatności prawn. obligation to pay; obowiązek udzielenia pomocy prawn. obligation to give assistance.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > obowiązek
-
6 obowiązki
plduties (pl)* * *pl.Gen. -ów (= powinności, zobowiązania) responsibilities, duties, obligations; obowiązki rodzinne obligations l. duties to one's family; obowiązki ministra ministerial duties; obowiązki premiera mantle of the prime minister; pełniący obowiązki prezesa acting chairman l. president; przejąć czyjeś obowiązki take over from sb; zaniedbywać się w obowiązkach be remiss in one's duties; pełnić obowiązki prezydenta act as president; zawiesić kogoś w obowiązkach suspend sb; zakres obowiązków scope of responsibility, one's responsibilities; (w formie listy – opisu stanowiska pracy) job description; wchodzić w czyjś zakres obowiązków come l. be within the scope of one's responsibility.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > obowiązki
-
7 dopełnić
глаг.• восполнять• доделать• дополнить• дополнять• завершать• завершить• заканчивать• закончить• окончить• пополнить• пополнять• укомплектовать• укомплектовывать* * *dopełni|ć\dopełnićony сов. 1. дополнить, добавить;\dopełnić kieliszek долить рюмку;
2. czego выполнить, исполнить что;\dopełnić swoich obowiązków выполнить свой обязанности;
\dopełnić formalności оформить (что-л.), уладить формальности;● \dopełnić reszty довести до конца, довершить начатое дело;
\dopełnić miary cierpliwości переполнить чашу терпения+1. dodać, uzupełnić 2. wykonać, spełnić
* * *dopełniony сов.1) допо́лнить, доба́витьdopełnić kieliszek — доли́ть рю́мку
2) czego вы́полнить, испо́лнить чтоdopełnić swoich obowiązków — вы́полнить свои́ обя́занности
dopełnić formalności — офо́рмить (что-л.), ула́дить форма́льности
•Syn: -
8 zakres
сущ.• величина• диапазон• компетенция• край• круг• область• объем• объём• округ• округа• отрасль• периферия• поле• район• сфера• шар* * *♂, Р. \zakresu 1. сфера ž; круг, диапазон, объём;\zakres działania а) сфера деятельности;
б) сфера (радиус) действия;\zakres obowiązków круг обязанностей; \zakres tematyki объём, тематики; \zakres fal физ. диапазон волн;
2. объём, размер;\zakres pracy объём работы; \zakres wiedzy объём знаний; ● we własnym \zakresie а) собственными силами;
б) в своём кругу* * *м, P zakresu1) сфе́ра ż; круг, диапазо́н, объёмzakres działania — 1) сфе́ра де́ятельности; 2) сфе́ра (ра́диус) де́йствия
zakres obowiązków — круг обя́занностей
zakres tematyki — объём тема́тики
zakres fal — физ. диапазо́н волн
2) объём, разме́рzakres pracy — объём рабо́ты
zakres wiedzy — объём зна́ний
• -
9 zakreślić
глаг.• тикать* * *zakreśl|ić\zakreślićony сов. 1. очертить (обвести чертой);\zakreślić łuk очертить (провести) кривую; описать дугу;
2. зачертить;\zakreślić całą kartkę papieru зачертить весь листок бумаги;
3. зачеркнуть;4. перен. определить, наметить; \zakreślić ramy obowiązków наметить рамки обязанностей+3. skreślić
* * *zakreślony сов.1) очерти́ть ( обвести чертой)zakreślić łuk — очерти́ть (провести́) криву́ю; описа́ть дугу́
2) зачерти́тьzakreślić całą kartkę papieru — зачерти́ть весь листо́к бума́ги
3) зачеркну́ть4) перен. определи́ть, наме́титьzakreślić ramy obowiązków — наме́тить ра́мки обя́занностей
Syn:skreślić 3) -
10 należ|eć
impf (należysz, należał, należeli) Ⅰ vi 1. (stanowić własność) należeć do kogoś to belong to sb, to be the property of sb- do kogo należy to radio? who does this radio belong to?- dom należy do niego the house belongs to a. is owned by him2. (o ludziach) należeć do kogoś to belong to sb- tych dwoje należy do siebie those two belong to each other a. one another3. (zaliczać się) należeć do czegoś to belong to sth- należeć do organizacji/do partii to belong to a. be a member of an organization/a party- lotnisko to należy do największych na świecie this airport is among a. is one of the largest in the world- firma należy do największych na świecie producentów szkła the company ranks among the biggest glass manufacturers in the world, the company is one of the world’s largest glass manufacturers- należał do najbogatszych ludzi w kraju he was one of the richest people in the country- nie należał do (ludzi) odważnych he wasn’t the brave type- należał do tych, którzy szukają rozgłosu he was one a. the type to seek publicity- wilki należą do drapieżników wolves are predators- należeć do przeszłości to be a thing of the past- to już należy do przeszłości that’s all in the past- wczesne wstawanie nie należy do przyjemności it’s not exactly pleasant to get up early, getting up early is far from pleasant a. is anything but a pleasure- to nie należy do tematu that’s outside the subject, that’s irrelevant a. not relevant to the subject4. (brać udział) należeć do czegoś to be involved in sth- należeć do spisku to be involved in a conspiracy, to be part of a conspiracy- należeć do opozycji to be in the opposition5. (być obowiązkiem) należeć do kogoś to be sb’s responsibility- do mnie należy prowadzenie domu it’s my responsibility to run the household- do reżysera należy ostatnie słowo w sprawie obsady aktorów the director has the final a. last word on casting- decyzja należy do ciebie it’s up a. down to you to decide, it’s your decision- ostateczna decyzja należy do ciebie the final decision rests a. lies with you- wybór należy do ciebie the choice lies with you, it’s up to you (to decide)- to należy do jego obowiązków that’s a. it’s one of his duties a. responsibilities- to nie należy do moich obowiązków it’s not my responsibility a. duty (to do that)- do obywateli należy przestrzeganie prawa citizens have a duty to abide by the law- przyszłość kraju należy do młodych the country’s future belongs to the young a. lies in the hands of the young- ja zrobiłem swoje, reszta należy do was I’ve done my part, the rest is up to youⅡ v imp. (trzeba) one should (coś zrobić do sth)- należy zachować spokój one should stay calm- za swoje błędy należy w życiu płacić your mistakes in life have to be paid for- nie należy się dziwić, że… it’s no wonder a. one shouldn’t be surprised that…- należy pamiętać, że… it should be remembered a. borne in mind that…, one should remember a. bear in mind that…- należy podkreślić a. zaznaczyć, że… it should be stressed a. it is necessary to stress that…- należy przypomnieć, że… it should a. will be recalled that…- należy przypuszczać, że… it is safe to assume that…- należałoby rozważyć wszystkie okoliczności/zakup notebooka it might be well to consider all the circumstances/buying a notebook- należy spodziewać się, że… it should be expected a. one should expect that…- jak należało się spodziewać as was to be expected- należało się tego spodziewać that was (only) to be expected- wiele należy uczynić, żeby… much needs to be done to…- należy uważać, żeby nie uszkodzić rzeźby care should be taken a. must be exercised to avoid damage to the sculpture- należy zauważyć, że… it should be noted a. pointed out that…Ⅲ należeć się (przysługiwać) to be due (komuś to sb)- za sprzątanie należy się 100 zł the cleaning charge is 100 zlotys- należy mi się 20 zł I am owed 20 zlotys- ile się należy? how much a. what do I owe you?- należy mu się szacunek he deserves a. is due respect- należy mu się kara/pochwała/nagroda he deserves punishment/praise/a reward- należała jej się już emerytura she was already entitled to a pension- chyba należy mi się wyjaśnienie I think you owe me an explanation- chyba coś mi się od życia należy? I’m entitled to something too, aren’t I?- to mi się należy I’m entitled to it, I have the right to it■ (tak) jak należy properly, as it should be- napisał wypracowanie jak należy he wrote the essay well a. just as it should be (done)- zachowuj się jak należy behave yourself, behave properly- odpowiedź/wypracowanie jak należy a (very) good answer/essay- jak się należy properly, as it should be- zrobił wszystko, jak się należy he did everything the right way a. as it should be done- niewiele mu się należy pot. he hasn’t got long to go, he’s not long a. he isn’t long for this worldThe New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > należ|eć
-
11 działka
- ki; -ki; dat sg -ce; gen pl -ek; f( kawałek gruntu) plot; ( ogródek działkowy) allotment* * *f.Gen.pl. -ek1. (= parcela) lot; działka budowlana building lot.2. (= ogródek) fruit and vegetable garden, (garden) plot; Br. allotment.3. (= jednostka jakiejś skali) graduation, degree; działka elementarna scale interval, minimum graduation.4. bot. sepal.5. pot. (= udział w zysku) cut, share.6. pot. (= przydział obowiązków) scope of responsibility.7. sl. (= porcja narkotyku) hit.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > działka
-
12 migać
* * *ipf.1. (= błyskać) flash.2. (= poruszać szybko czymś) breeze.3. ( o głuchoniemych) (= porozumiewać się) sign.ipf.pot. shirk; migać się od pracy/obowiązków swing the lead, shirk work/duty.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > migać
-
13 nadobowiązkowo
adv. (poza programem szkolnym) optionally, as an extra-curricular activity; (poza zakresem obowiązków) voluntarily- studenci mogą uczestniczyć nadobowiązkowo w kursach komputerowych the students can optionally participate in (the) Computer Skills courses- zajęcia z niemieckiego są prowadzone nadobowiązkowo German is taught as an extra-curricular subject* * *adv.optionally.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > nadobowiązkowo
-
14 obciążać
impf ⇒ obciążyć* * *(-am, -asz); perf -yć; vt( obładowywać) to weigh down; ( zaopatrywać w balast) to weight, to ballast; ( obowiązkami) to burden, to saddle; ( pamięć) to burden, (o dowodach, faktach) to incriminate* * *ipf.1. (= objuczać, obładowywać) burden, load down, weigh down.2. (= zaopatrzyć w balast) weigh, load; obciążać sobie pamięć burden one's memory.3. ( wymuszać działanie ponad normę) overburden; obciążona sieć/linia overloaded network/line l. connection.4. (= nakładać obowiązki) burden sb with duties.5. (= obwiniać) blame, put the blame on; obciążyć kogoś odpowiedzialnością hold sb responsible; obciążyć kogoś zarzutami lay charges on sb; obciążyć kogoś kosztami charge expenses to sb; obciążyć czyjeś konto charge sb's account, debit sb's account; obciążyć hipoteką mortgage sth.ipf.1. (= objuczyć się) burden o.s.2. (= podejmować się obowiązków) saddle o.s. with duties, take up duties, assume responsibilities.3. (= obwiniać się) blame o.s.4. (= wzajemnie się oskarżać) blame each other.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > obciążać
-
15 obciążenie
* * *n.1. (= objuczenie) burden, load.2. (= praca do wykonania) workload; nadmierne obciążenie overburden, overload.3. techn. load.4. el. inductive load.5. (= powierzenie obowiązków) burdening sb with duties.6. (= obciążenie finansowe) strain on sb's finances.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > obciążenie
-
16 odciążać
impf ⇒ odciążyć* * *(-am, -asz); perf -yć; vt(osobę, konia) to relieve; ( centralę) to lighten the load of* * *ipf.odciążyć pf.1. (= zmniejszać ciężar) lighten, reduce load.2. (= wyręczać, ulżyć) relieve ( od czegoś of sth).The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > odciążać
-
17 odpadać
impf ⇒ odpaść1* * *to come off; (z zawodów, na egzaminie) to drop out; ( w wyborach) to lose (out), to be defeatedręce mi odpadają — (przen) I'm done in, I'm dead tired
ktoś/coś odpada — (pot: nie wchodzi w rachubę) sb/sth is out (of the question)
* * *ipf.1. (= odrywać się) come off, fall off; odpaść od ściany come off (the wall), peel off (the wall); ręce mi odpadają I'm dead tired, I'm done in.2. ( o terytoriach) be separated, be severed ( od czegoś from sth); odpadło mi trochę obowiązków przen. I was relieved of some duties l. responsibilities; I finished some of my numerous assignments; I don't have that much to do anymore.3. (= rezygnować, być wyeliminowanym) drop out; odpaść z rozgrywek be eliminated; odpaść w eliminacjach be eliminated in the qualifying round; odpaść z konkursu be eliminated from a contest; ktoś/coś odpada sb/sth is out (of the question).The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > odpadać
-
18 odskocznia
springboard; ( okazja do wypoczynku) retreat* * *f.Gen.pl. -i1. t. przen. springboard.2. (= miejsce do wypoczynku) retreat, refuge.3. (= relaks) relaxation; odskocznia od obowiązków/pracy/problemów refuge from duties/work/problems.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > odskocznia
-
19 pozwalniać
The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > pozwalniać
-
20 przyuczać
impf ⇒ przyuczyć* * *ipf.przyuczyć pf. train ( kogoś do czegoś sb in sth); (zwierzę l. człowieka do wykonywania pewnych rzeczy, do obowiązków) break in; przyuczyć kogoś do zawodu murarza train sb for the trade of a bricklayer.ipf.przyuczyć się pf. be trained, undergo training, learn.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > przyuczać
См. также в других словарях:
obowiązkowy — obowiązkowywi 1. «należący do czyichś obowiązków, wypływający z ustalonych obowiązków, konwenansów; obowiązujący» Obowiązkowy strój. Obowiązkowe lektury, wykłady, zajęcia. ∆ Dostawy obowiązkowe «forma skupu produktów rolnych, opierająca się na… … Słownik języka polskiego
odciążyć — dk VIb, odciążyćżę, odciążyćżysz, odciążyćciąż, odciążyćżył, odciążyćżony odciążać ndk I, odciążyćam, odciążyćasz, odciążyćają, odciążyćaj, odciążyćał, odciążyćany 1. «ująć ciężaru, zmniejszyć ciężar gdzieś umieszczony» Odciążyć rufę statku.… … Słownik języka polskiego
odpowiedzialność — ż V, DCMs. odpowiedzialnośćści, blm «konieczność, obowiązek moralny lub prawny odpowiadania za swoje czyny i ponoszenia za nie konsekwencji; odpowiadanie przed kimś, wobec kogoś, za kogoś lub za coś» Wielka, poważna, znaczna odpowiedzialność.… … Słownik języka polskiego
pozwalniać — dk I, pozwalniaćam, pozwalniaćasz, pozwalniaćają, pozwalniaćaj, pozwalniaćał, pozwalniaćany 1. «zwolnić, zwrócić wolność wielu» Pozwalniać z więzienia. 2. «zwolnić od wielu obowiązków, powinności, zobowiązań» Pozwalniać od egzaminów, od opłat. ∆… … Słownik języka polskiego
zaliczyć — dk VIb, zaliczyćczę, zaliczyćczysz, zaliczyćlicz, zaliczyćczył, zaliczyćczony zaliczać ndk I, zaliczyćam, zaliczyćasz, zaliczyćają, zaliczyćaj, zaliczyćał, zaliczyćany 1. «stwierdzić, że ktoś, coś należy do jakiejś grupy, jakiegoś środowiska,… … Słownik języka polskiego
dekować — I {{/stl 13}}{{stl 8}}cz. ndk Ia, dekowaćkuję, dekowaćkuje, dekowaćany {{/stl 8}}– zadekować {{/stl 13}}{{stl 8}}dk Ia {{/stl 8}}{{stl 7}} ukrywać kogoś, chroniąc przed wypełnianiem obowiązków (zwykle w odniesieniu do obowiązków wojskowych) :… … Langenscheidt Polski wyjaśnień
dekownik — {{/stl 13}}{{stl 8}}rz. mos IIa, lm M. dekownikicy {{/stl 8}}{{stl 7}} osoba uchylająca się od wypełniania obowiązków (zwykle w odniesieniu do obowiązków wojskowych) {{/stl 7}} … Langenscheidt Polski wyjaśnień
dyżur — {{/stl 13}}{{stl 8}}rz. mnż I, D. u, Mc. dyżururze {{/stl 8}}{{stl 7}} wypełnianie określonych obowiązków zawodowych lub społecznych w ściśle określonym czasie i według ustalonego regulaminowo trybu; także okres wykonywania tych obowiązków :… … Langenscheidt Polski wyjaśnień
partnerski — {{/stl 13}}{{stl 8}}przym. Ib {{/stl 8}}{{stl 7}} uznający równy, sprawiedliwy podział praw, obowiązków, zobowiązań itp. między danymi osobami; oparty na partnerstwie : {{/stl 7}}{{stl 10}}Partnerski związek. Partnerski podział obowiązków.… … Langenscheidt Polski wyjaśnień
służba — I {{/stl 13}}{{stl 8}}rz. ż Ia, CMc. służbabie {{/stl 8}}{{stl 7}} instytucja użyteczności publicznej lub wydzielona komórka w strukturze organizacyjnej jakiejś instytucji, powołana do spełniania określonych zadań; też: wchodzący w jej skład… … Langenscheidt Polski wyjaśnień
uwalniać się – uwolnić się — {{/stl 13}}{{stl 20}} {{/stl 20}}{{stl 12}}1. {{/stl 12}}{{stl 7}} oswobadzać samego siebie z czegoś krępującego ruchy, wydostawać się z czegoś ograniczającego wolność; wyzwalać się : {{/stl 7}}{{stl 10}}Uwalniać się z więzów. Uwolnić się z… … Langenscheidt Polski wyjaśnień